- Nhận đường liên kết
- Ứng dụng khác
Linux
Distribution là một hệ điều hành tựa như Unix, bao gồm Linux kernel và
tập hợp các loại phần mềm tự do, phần mềm mã nguồn mở (GNU, etc), và có
thể gồm phần mềm độc quyền. Distribution thường được chia thành nhiều
gói (package), mỗi gói dành cho các ứng dụng hay dịch vụ trong hệ thống.
Đa phần các distribution đều cung cấp tiện ích để cài đặt, gỡ bỏ
(add/remove) các gói. Tiện ích này gọi là hệ thống quản lý Package
Management System - PMS.
* Debian: là Distro khá phổ biến bởi trình quản lý gói tin rất mạnh, tiện ích APT và số lượng gói phần mềm khổng lồ (số lượng CD lưu trữ hết các gói tin khoảng 15 CD - 8000 gói), cung cấp cho người dùng rất nhiều tính năng lựa chọn. Debian là lựa chọn cho sự ổn định và tin cậy. Gói tin DEB trên Debian luôn đặt mục tiêu stable (vững chắc, ổn định) lên hàng đầu, so với một số hệ thống gói tin khác là mục tiêu newest (cập nhật mới nhất)
* Ubuntu: Cái tên Ubutun chỉ mới xuất hiện vào khoảng 2005, nhưng đã trở nên rất phổ biến cho người dùng khắp nơi trên thế giới. Trong trang chuyên đề về tập hợp các Distro là DistroWatch, Ubuntu luôn đứng đầu về số lượng người dùng ghé thăm. Ubuntu được thiết kế chuyên cho người dùng Desktop, rất nhỏ gọn (chỉ gồm 1 đĩa cài đặt), và dựa trên hệ thống quản lý gói mạnh mẽ APT của Debian. Người dùng Ubuntu thực sự thấy được sự tự do, tùy biến cao trong sử dụng, quản lý hệ thống.
* Gentoo: Là một Distro của sự linh hoạt, và tốc độ, được thiết kế chuyên cho developer và network professional. Khác với các Distro khác, Gentoo sử dụng hệ thống quản lý gói cũng rất mạnh Portage. Việc cài đặt hệ thống và các phần mềm hoàn toàn từ mã nguồn (source code) sao cho phù hợp nhất với đặc điểm của hệ thống. Khi cài đặt Gentoo, hệ thống của người dùng chỉ được cài đặt một mức tối thiểu các gói tin cần thiết, sau đó tùy mục đích mà người dùng có thể cài đặt thêm. Chính vì những lý do trên, Gentoo đem đến cho hệ thống sự ổn định và chạy rất nhanh. Để cài đặt và sử dụng Gentoo, người dùng sẽ mất khá nhiều thời gian, tuy nhiên nó đáng để được như vậy.
* Knoppix: Đây là một LiveCD rất thân thiện, với sự hỗ trợ cao về phần cứng và nhiều phần mềm chuyên dụng. Knoppix giúp người dùng có thể làm quen với Linux, các ứng dụng Mã nguồn mở mà không phải cài đặt. Đây cũng là Distro phù hợp với vài trò Rescue.
* Slackware: Đây là sự lựa chọn tốt cho những người dùng muốn học, nghiên cứu kỹ và sâu về hệ điều hành Linux. Tuy nhiên, từ công việc cài đặt, cho đến sử dụng người dùng cũng phải mất khá nhiều thời gian, mà ngay cả người dùng có kinh nghiệm cũng cảm thấy khó dùng. Tuy nhiên đánh đổi lại, khi bạn đã sử dụng thành thạo Slackware, người dùng có thể yên tâm về trình độ của mình. Đây cũng là Distro lựa chọn cho Máy chủ lớn bởi tính ổn định, cập nhật và tùy biến cao của nó.
Các Linux Distribution có đến hàng trăm, vì vậy người dùng cần xác định mục tiêu sử dụng và lựa chọn một Distro phù hợp. Tiêu chí lựa chọn distribution cũng là các mặt khác nhau giữa các Linux distribution bao gồm:
- Chương trình cài đặt (Graphical, Text mode)
- Hệ thống quản lý gói tin (dpkg với Debian, RPM với Fedora...)
- Giao diện đồ họa được cài đặt mặc định.
- Phương tiện cài đặt (Đĩa mềm, LiveCD, CD/DVD).
- Tính bản địa hóa của Distro (Bao gồm font chữ, ngôn ngữ....)
- Ứng dụng (Desktop, Workstation, Server, Firewall and Security, Router, etc)
- Hỗ trợ phần cứng.
- Chi phí. (Đa phần Linux Distribution là miễn phí, nhưng cũng có một số Distro đã được thương mại hóa: Redhat, Xandros Desktop OS, etc)
- Sự hỗ trợ từ các hãng, công ty: tài liệu, diễn đàn, tin tức, cập nhật.
- Cuối cùng, một yếu tố cũng rất quan trọng đó là trình độ của người dùng. Đối với người mới dùng, đa phần Linux Distribution khó sử dụng, đặc biệt trong đó có nhiều Distro kể cả những người giàu kinh nghiệm, việc sử dụng nó cũng vất vả. Vì lý do đó, đã xuất hiện nhiều Distro hướng dẫn người dùng, thân thiện với người dùng hơn, phù hợp cho người mới bắt đầu. Vì vậy, xác định trình độ của mình và lựa chọn Distro cũng là rất cần thiết.
Để lựa chọn, người dùng cần phải tìm hiểu đặc điểm của các Distro, từ đó dựa vào các yếu tố trên và vào trình độ của mình để lựa chọn. Trên Internet cũng xuất hiện các script Linux Distributin Chooser (ví dụ: http://www.zegeniestudios.net), bao gồm các câu hỏi chắc nghiệm cho người dùng để xác định Distro phù hợp. Tuy độ chính xác chỉ mang tình tương đối, nhưng cũng rất đáng cho người mới dùng tham khảo.
Nguồn: vnexperts.net
Các
gói được đóng gói để phù hợp với PMS thường phải bao gồm các thông tin
mô tả, phiên bản, các gói phụ thuộc, etc. Từ đó PMS có thể phân loại các
thông tin này để cho phép hệ thống tìm kiếm, cập nhật phiên bản mới,
kiểm tra các thành phần phục thuộc, etc.
Hệ thống quản lý của Linux Distribution dựa vào định dạng của gói tin, bao gồm:
- RPM (RPM Package Manager), nguồn gốc là từ trình quản lý gói tin của Redhat, sử dụng cho Fedora, Mandrake
- DEB (Debian Package), nguồn gốc từ Debian, nhưng cũng được sử dụng cho Knoppix, Ubuntu.
- TGZ or TAR.GZ (tar+gzip), TAR.BZ2 (tar + bzip2): sử dụng bởi Slackware, hay là các source code biên dịch cho tất cả các distribution.
- Ngoài ra một số Distro khác sử dụng trình quản lý gói tin riêng, vd: Gentoo sử dụng Gentoo's Portage
Các Distribution phổ biến:
* Redhat & Fedora (Redhat, Inc): Redhat, Fedora là các Distro dựa trên RPM, được nhiều người biết đến nhất và rất phổ biến tại Việt Nam. Chúng phù hợp co mọi mục đích, từ Desktop, Workstation, đến Server, cho những người mới dùng, đến những người đã giàu kinh nghiệm. Điểm mạnh của Redhat, Fedora là việc hỗ trợ cài đặt, đến giao diện sử dụng rất thân thiện. Từ CD/DVD cài đặt, người dùng có thể cài đặt tất cả các ứng dụng, dịch vụ, thư viện cần thiết cho mình, sau đó chỉ việc sử dụng chúng. Tuy nhiên điểm yếu chung của những Distro tựa RPM này là cách quản lý gói tin gây không ít khó khăn cho người dùng. Việc phân chia mỗi ứng dụng bao gồm nhiều gói rpm, và sự liên kết giữa chương trình với thư viên, gây cho việc cài đặt, gỡ bỏ, cập nhật bất kỳ một gói nào cũng liên quan đến nhiều gói khác. Tuy nhiên, đến Distro Fedora và Redhat Enterprise, trình quản lý gói yum được đưa vào, đã giải quyết được đáng kể vấn đề trên. Fedora là Distro xuất hiện miễn phí cho người dùng bởi Công ty Redhat từ khi phiên bản Redhat đã được thương mại hóa. Fedora cũng được coi là phiên bản thử nghiệm, đưa ra cộng đồng sử dụng và phản hồi, từ đó những đặc tính nổi bật nhất của Fedora được đúc kết vào phiên bản Redhat Enterprise. Redhat Enterprise thực sự là một Distro phổ biến cho dòng Máy chủ của các công ty, doanh nghiệp lớn trên toàn thế giới.
Hệ thống quản lý của Linux Distribution dựa vào định dạng của gói tin, bao gồm:
- RPM (RPM Package Manager), nguồn gốc là từ trình quản lý gói tin của Redhat, sử dụng cho Fedora, Mandrake
- DEB (Debian Package), nguồn gốc từ Debian, nhưng cũng được sử dụng cho Knoppix, Ubuntu.
- TGZ or TAR.GZ (tar+gzip), TAR.BZ2 (tar + bzip2): sử dụng bởi Slackware, hay là các source code biên dịch cho tất cả các distribution.
- Ngoài ra một số Distro khác sử dụng trình quản lý gói tin riêng, vd: Gentoo sử dụng Gentoo's Portage
Các Distribution phổ biến:
* Redhat & Fedora (Redhat, Inc): Redhat, Fedora là các Distro dựa trên RPM, được nhiều người biết đến nhất và rất phổ biến tại Việt Nam. Chúng phù hợp co mọi mục đích, từ Desktop, Workstation, đến Server, cho những người mới dùng, đến những người đã giàu kinh nghiệm. Điểm mạnh của Redhat, Fedora là việc hỗ trợ cài đặt, đến giao diện sử dụng rất thân thiện. Từ CD/DVD cài đặt, người dùng có thể cài đặt tất cả các ứng dụng, dịch vụ, thư viện cần thiết cho mình, sau đó chỉ việc sử dụng chúng. Tuy nhiên điểm yếu chung của những Distro tựa RPM này là cách quản lý gói tin gây không ít khó khăn cho người dùng. Việc phân chia mỗi ứng dụng bao gồm nhiều gói rpm, và sự liên kết giữa chương trình với thư viên, gây cho việc cài đặt, gỡ bỏ, cập nhật bất kỳ một gói nào cũng liên quan đến nhiều gói khác. Tuy nhiên, đến Distro Fedora và Redhat Enterprise, trình quản lý gói yum được đưa vào, đã giải quyết được đáng kể vấn đề trên. Fedora là Distro xuất hiện miễn phí cho người dùng bởi Công ty Redhat từ khi phiên bản Redhat đã được thương mại hóa. Fedora cũng được coi là phiên bản thử nghiệm, đưa ra cộng đồng sử dụng và phản hồi, từ đó những đặc tính nổi bật nhất của Fedora được đúc kết vào phiên bản Redhat Enterprise. Redhat Enterprise thực sự là một Distro phổ biến cho dòng Máy chủ của các công ty, doanh nghiệp lớn trên toàn thế giới.
* Debian: là Distro khá phổ biến bởi trình quản lý gói tin rất mạnh, tiện ích APT và số lượng gói phần mềm khổng lồ (số lượng CD lưu trữ hết các gói tin khoảng 15 CD - 8000 gói), cung cấp cho người dùng rất nhiều tính năng lựa chọn. Debian là lựa chọn cho sự ổn định và tin cậy. Gói tin DEB trên Debian luôn đặt mục tiêu stable (vững chắc, ổn định) lên hàng đầu, so với một số hệ thống gói tin khác là mục tiêu newest (cập nhật mới nhất)
* Ubuntu: Cái tên Ubutun chỉ mới xuất hiện vào khoảng 2005, nhưng đã trở nên rất phổ biến cho người dùng khắp nơi trên thế giới. Trong trang chuyên đề về tập hợp các Distro là DistroWatch, Ubuntu luôn đứng đầu về số lượng người dùng ghé thăm. Ubuntu được thiết kế chuyên cho người dùng Desktop, rất nhỏ gọn (chỉ gồm 1 đĩa cài đặt), và dựa trên hệ thống quản lý gói mạnh mẽ APT của Debian. Người dùng Ubuntu thực sự thấy được sự tự do, tùy biến cao trong sử dụng, quản lý hệ thống.
* Gentoo: Là một Distro của sự linh hoạt, và tốc độ, được thiết kế chuyên cho developer và network professional. Khác với các Distro khác, Gentoo sử dụng hệ thống quản lý gói cũng rất mạnh Portage. Việc cài đặt hệ thống và các phần mềm hoàn toàn từ mã nguồn (source code) sao cho phù hợp nhất với đặc điểm của hệ thống. Khi cài đặt Gentoo, hệ thống của người dùng chỉ được cài đặt một mức tối thiểu các gói tin cần thiết, sau đó tùy mục đích mà người dùng có thể cài đặt thêm. Chính vì những lý do trên, Gentoo đem đến cho hệ thống sự ổn định và chạy rất nhanh. Để cài đặt và sử dụng Gentoo, người dùng sẽ mất khá nhiều thời gian, tuy nhiên nó đáng để được như vậy.
* Knoppix: Đây là một LiveCD rất thân thiện, với sự hỗ trợ cao về phần cứng và nhiều phần mềm chuyên dụng. Knoppix giúp người dùng có thể làm quen với Linux, các ứng dụng Mã nguồn mở mà không phải cài đặt. Đây cũng là Distro phù hợp với vài trò Rescue.
* Slackware: Đây là sự lựa chọn tốt cho những người dùng muốn học, nghiên cứu kỹ và sâu về hệ điều hành Linux. Tuy nhiên, từ công việc cài đặt, cho đến sử dụng người dùng cũng phải mất khá nhiều thời gian, mà ngay cả người dùng có kinh nghiệm cũng cảm thấy khó dùng. Tuy nhiên đánh đổi lại, khi bạn đã sử dụng thành thạo Slackware, người dùng có thể yên tâm về trình độ của mình. Đây cũng là Distro lựa chọn cho Máy chủ lớn bởi tính ổn định, cập nhật và tùy biến cao của nó.
Các Linux Distribution có đến hàng trăm, vì vậy người dùng cần xác định mục tiêu sử dụng và lựa chọn một Distro phù hợp. Tiêu chí lựa chọn distribution cũng là các mặt khác nhau giữa các Linux distribution bao gồm:
- Chương trình cài đặt (Graphical, Text mode)
- Hệ thống quản lý gói tin (dpkg với Debian, RPM với Fedora...)
- Giao diện đồ họa được cài đặt mặc định.
- Phương tiện cài đặt (Đĩa mềm, LiveCD, CD/DVD).
- Tính bản địa hóa của Distro (Bao gồm font chữ, ngôn ngữ....)
- Ứng dụng (Desktop, Workstation, Server, Firewall and Security, Router, etc)
- Hỗ trợ phần cứng.
- Chi phí. (Đa phần Linux Distribution là miễn phí, nhưng cũng có một số Distro đã được thương mại hóa: Redhat, Xandros Desktop OS, etc)
- Sự hỗ trợ từ các hãng, công ty: tài liệu, diễn đàn, tin tức, cập nhật.
- Cuối cùng, một yếu tố cũng rất quan trọng đó là trình độ của người dùng. Đối với người mới dùng, đa phần Linux Distribution khó sử dụng, đặc biệt trong đó có nhiều Distro kể cả những người giàu kinh nghiệm, việc sử dụng nó cũng vất vả. Vì lý do đó, đã xuất hiện nhiều Distro hướng dẫn người dùng, thân thiện với người dùng hơn, phù hợp cho người mới bắt đầu. Vì vậy, xác định trình độ của mình và lựa chọn Distro cũng là rất cần thiết.
Để lựa chọn, người dùng cần phải tìm hiểu đặc điểm của các Distro, từ đó dựa vào các yếu tố trên và vào trình độ của mình để lựa chọn. Trên Internet cũng xuất hiện các script Linux Distributin Chooser (ví dụ: http://www.zegeniestudios.net), bao gồm các câu hỏi chắc nghiệm cho người dùng để xác định Distro phù hợp. Tuy độ chính xác chỉ mang tình tương đối, nhưng cũng rất đáng cho người mới dùng tham khảo.
Nguồn: vnexperts.net
Nhận xét
Đăng nhận xét